ประวัติวัดพระธาตุเบ็งสกัด

วัดพระธาตุเบ็งสกัดเป็นวัดที่เก่าแก่มาก สร้างขึ้นในสมัยพญาภูคา ราวปีพุทธศตวรรษที่ 18 เคยเป็นศูนย์กลางของชุมชน ภายในวัดมีโบราณสถานที่สำคัญ คือ องค์พระธาตุเบ็งสกัด ที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุที่มีอายุกว่า 700 ปี เป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองอำเภอปัวมาช้านาน คำว่า “เบ็งสกัด” นั้น หมายถึง สิ่งมหัศจรรย์ที่เกิดจากบ่อดินที่ใช้ไม้แหย่ลงไปแล้วขาดเป็นท่อน ๆ เหมือนมีอะไรมากัดให้ขาด และมีแสงเกิดขึ้นในคราวเฉลิมฉลอง จึงเป็นที่มาของชื่อพระธาตุแห่งนี้ ทั้งนี้ องค์พระธาตุและพระวิหารสร้างเสร็จเมื่อปี พ.ศ. 1826 วิหารทรงตะคุ่มแบบศิลปะพื้นบ้านไทลื้อ หรือที่เรียกว่า “ทรงเตี้ยแจ้” มีหลังคา 2 ชั้น 2 ตับ มุงด้วยแป้นเกล็ด (ทำจากไม้สักทอง) มีซุ้มประตูเป็นศิลปะล้านช้าง ได้รับการบูรณะในสมัยพระยาอนันตยศ และโปรดให้นำพระแก้วซึ่งมีเกศาเป็นทองคำบรรจุในองค์พระธาตุ องค์พระประธานอันเป็นศิลปะแบบพื้นบ้าน ประดิษฐานบนฐานชุกชี ด้านหลังองค์พระ ติดกระจกเงาตามความเชื่อของชาวไทลื้อ ส่วนบานประตูไม้จำหลักเป็นศิลปะพื้นเมืองน่าน โดยวัดแห่งนี้ได้รับการประกาศให้เป็นโบราณสถานที่สำคัญของชาติในราชกิจจานุเบกษา เมื่อวันที่ 24 ตุลาคม พ.ศ. 2487

อ้างอิง tessabanpua